ข้อเข่าเสื่อม การวิ่งกับโรคข้อเข่าเสื่อม
การวิ่ง นับเป็นหนึ่งในการออกกำลังที่แสนง่ายดาย แถมยังประหยัด แค่มีรองเท้าผ้าใบสักคู่กับถนนหนทางที่ปลอดภัย เพียงเท่านี้ก็เป็นอันว่าวิ่งได้
วิ่งเพื่อการออกกำลังร่างกายต้องใช้อวัยวะและระบบร่างกายต่างๆ เพื่อที่จะควบคุมการเคลื่อนไหวและรับน้ำหนัก โดยเฉพาะส่วนกล้ามเนื้อและข้อต่อส่วนขา ตั้งแต่กระดูกสันหลัง ไปจนถึงสะโพก ข้อเข่า ข้อเท้าและข้อต่อต่างๆในเท้าจำนวนมาก ที่จะต้องรับน้ำหนักหรือแรงกระแทกหลายเท่าตัวของภาวะปกติ กล่าวคือ การเดินแต่ละก้าว ขาและข้อต่อมีแรงผ่านสูงกว่า 3 เท่าของน้ำหนักตัว การที่เราวิ่งหรือกระโดดแต่ละครั้ง ก็จะมีแรงกระทำกับกระดูกและข้อได้ 10 เท่าของน้ำหนักตัว ถือว่าเป็นแรงผ่านที่สูงมาก สำหรับข้อต่อที่มีขนาดเล็กเมื่อเทียบกับขนาดของร่างกาย
เมื่อมีการออกกำลังวิ่งอย่างหนัก ควรที่จะสลับกับการวิ่งเบาๆ สลับกันเป็นช่วงๆ ใน 1 สัปดาห์ เพราะว่าความล้าในการออกกำลังกายจะทำให้บาดเจ็บได้ง่าย เช่น เส้นเอ็นบางส่วนฉีกขาดภายในทำให้ผู้ออกกำลังกายเจ็บ อักเสบ ถึงแม้การซ่อมแซมตัวเองของร่างกายจะสร้างเนื้อเยื่อขึ้นมาใหม่ แต่อาจจะไม่ยืดหยุ่นเท่าเดิมและง่ายที่จะบาดเจ็บซ้ำ ฉะนั้น การป้องกันไม่ให้บาดเจ็บเป็นประเด็นสำคัญในการออกกำลังกาย
แต่ก่อนจะก้าวขาเข้าสู่ลู่วิ่งเพื่อสุขภาพ ลองเช็กสิ คุณรู้จักการวิ่งกับข้อเข่าเสื่อมดีแล้วหรือยัง
หากความเชื่อเดิมๆที่ใครต่อใครพร่ำบอกว่า วิ่งมากไปข้อเข่าจะเสื่อม หรือคนอ้วนและผู้สูงวัยไม่ควรวิ่ง ยังอยู่ในความคิด บอกเลยว่า การออกไปวิ่งของคุณยังไม่มีประสิทธิภาพ ดังนั้นถึงเวลาแล้วที่ต้องลบความเชื่อเหล่านี้ทิ้งไป เพราะการวิ่งที่ถูกต้อง นอกจากจะทำให้ร่างกายแข็งแรง ยังช่วยป้องกันข้อเข่าเสื่อมได้อีกด้วย
การวิ่งกับข้อเข่าเสื่อม
หลายๆคนมักโยนความผิดให้การวิ่ง ว่าเป็นสาเหตุประการหนึ่งของโรคข้อเข่าเสื่อม ทั้งที่ความเป็นจริง เข้าเข่าเสื่อมเกิดจากความร่วงโรยตามวันเวลา กระดูกอ่อนบริเวณข้อย่อมเสื่อมสภาพจนไม่สามารถเป็นเบาะรองรับน้ำหนัก และสูญเสียคุณสมบัติการเป็นน้ำหล่อเลี้ยงเข่า เมื่อมีการเคลื่อนไหวจนเกิดการเสียดสีและสึกหรอของกระดูกอ่อน
นายแพทย์ธนพจน์ จันทร์นุ่ม ภาควิชาออร์โธปิดิกส์ คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี กล่าวถึงความเชื่อที่ว่า “ความจริงแล้วการวิ่งอย่างถูกวิธีอย่างต่อเนื่อง ช่วยป้องกันข้อต่อไม่ให้เสื่อมเร็ว การหยุดวิ่งหรือขาดการออกกำลังกายที่เหมาะสมต่างหาก ที่เป็นปัจจัยเสี่ยงให้ข้อเสื่อม”
“เพราะการวิ่งแต่ละก้าว จนทำให้เกิดแรงกดที่กระดูกอ่อนผิวข้อ ซึ่งมีคุณสมบัติคล้ายฟองน้ำคอยรับแรงกระแทกในข้อ แรงกดและปล่อยอย่างเป็นจังหวะจากการวิ่งจะเพิ่มการหมุนเวียนน้ำหล่อเลี่ยงภายในข้อ ซึ่งเป็นสารอาหารให้เซลล์กระดูกอ่อนไม่มีเลือดมาเลี้ยง แต่จะได้สารอาหารและออกซิเจนจากน้ำหล่อเลี้ยงข้อเท่านั้น ”
“การเคลื่อนไหวข้อที่มีแรงกดที่กระดูกอ่อนอย่างเหมาะสมและสม่ำเสมอ จึงเป็นการให้อาหารกระดูกอ่อน กระตุ้นการสร้างและซ่องแซมส่วนที่สึกหรอ ช่วยลดความเสี่ยงข้อเสื่อม”
ที่มา ชีวจิต เล่มที่ 384 ปีที่ 16 : 1 ตุลาคม 2557
