โรคจมูกและไซนัส ขั้นตอนบำบัดโรคจมูกและไซนัสด้วยวิธีสูดไอน้ำร้อน

ขั้นตอนบำบัดโรคจมูกและไซนัสด้วยวิธีสูดไอน้ำร้อน

(Steam Inhalation for Sino nasal Diseases)

การสูดไอน้ำร้อนเป็นวิธีที่ผู้ป่วยสามารถทำเป็นประจำอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้จมูกโล่ง หายใจได้สะดวกขึ้น รักษาอาการคัดจมูก น้ำมูกไหล ที่เกิดจากโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้และไม่แพ้  โรคหวัด หรือโรคไซนัสอักเสบ รักษาอาการปวดตื้อๆ ที่ศีรษะซึ่งเกิดจากการไหลเวียนของอากาศในไซนัสที่ไม่ดีจากเยื่อบุจมูกที่บวมไปอุดกั้นรูเปิดของไซนัสในโพรงจมูก และทำให้การพ่นยาชนิดต่างๆ ตามที่แพทย์สั่งเข้าไปในจมูกมีประสิทธิภาพมากขึ้น  นอกจากนั้น ยังทำให้ระบบทางเดินหายใจส่วนล่างโล่งขึ้น และช่วยลดอาการของโรคหืดได้ด้วย

การสูดไอน้ำร้อน อาจใช้น้ำเดือดธรรมดา หรือมีการผสมยาหรือน้ำมันหอมระเหย หรือสมุนไพรบางอย่างที่ออกฤทธิ์ในระบบทางเดินหายใจ หรือที่ใช้สำหรับรักษาอาการของทางเดินหายใจลงไปด้วยก็ได้  เป็นการทำให้ประสิทธิภาพของการรักษาดีขึ้น  

ขั้นตอนของการสูดไอน้ำร้อน  มีดังนี้
1. ต้มน้ำในหม้อให้เดือด และเตรียมภาชนะที่มีปากกว้างๆ อย่างเช่น อ่าง ชาม มีขนาดใหญ่นิดหนึ่ง และทำด้วยวัสดุทนความร้อน สำหรับใส่น้ำเดือดไว้สูดไอน้ำร้อน

2. เทน้ำเดือดจากหม้อต้มใส่ในภาชนะที่เตรียมไว้  ถ้าในกรณีที่แพทย์ไม่ได้ให้ยาเพื่อเติมลงไปในน้ำเดือด สามารถเริ่มสูดไอน้ำร้อนได้เลย ในกรณีที่แพทย์ให้ยาเพื่อเติมลงไปในน้ำเดือด ควรเริ่มเติมยาลงไปในหม้อขนาดน้อยๆ ก่อน ไม่ต้องมากเกิน เช่น สักครึ่งฝาของขวดยา หรือประมาณครึ่งช้อนชา ถ้ากลิ่นไม่ฉุนเกินไป หรือผู้ป่วยทนได้ อาจ เพิ่มขนาดได้ในครั้งต่อไป หรือจะใช้ตามขนาดที่ต้องการ ก็ได้ หลังจากนั้นคนให้ยาผสมเข้ากับน้ำที่เดือดให้เข้ากัน

3.ยื่นหน้าไปอังอยู่เหนือน้ำเดือด ซึ่งอยู่ในภาชนะที่เตรียมไว้ หลังจากนั้นสูดหายใจเข้าออกตามปกติ โดยอาจนำผ้าเช็ดตัว หรือผ้าสะอาดผืนใหญ่ๆ มาคลุมโปงศีรษะและภาชนะใส่น้ำเดือด หรือพับกระดาษลักษณะเป็นรูปกรวย หรือรูปทรงกระบอก ช่วยในการสูดไอน้ำร้อนก็ได้

4. ถ้าไอน้ำเดือดร้อนมากเกินไปขณะที่อบ สามารถหยุดพักได้ชั่วคราว โดยเอาหน้าออกจากภาชนะที่ใส่น้ำเดือด พอรู้สึกดีขึ้น หรือร้อนน้อยลง จึงค่อยสูดไอน้ำร้อนต่อ ควรสูดไอน้ำร้อนจนกว่าไอน้ำเดือดจะหมด และควรจะสูดไอน้ำร้อนก่อนการพ่นยาในจมูกทุกครั้ง โดยเฉพาะ ในผู้ป่วยที่มีอาการคัดจมูก เพื่อให้ยาเข้าไปสัมผัสกับเยื่อบุจมูกได้มากขึ้นและออกฤทธิ์ได้ดีขึ้น

ปารยะ   อาศนะเสน พ.บ., ผู้ช่วยศาสตาจารย์ ภาควิชาโสต นาสิก ลาริงซ์วิทยา

คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล  มหาวิทยาลัยมหิดล

ข้อมูลสื่อ

ชื่อไฟล์: 289-006

วารสารคลินิก เล่มที่: 289

เดือน/ปี: มกราคม 2552

คอลัมน์: นานาสาระ

นักเขียนหมอชาวบ้าน: ผศ.นพ.ปารยะ อาศนะเสน

ที่มา http://www.doctor.or.th/clinic/detail/9165