ปัจจัยที่ทำให้เกิดการ
“ตกหมอน”
อาการปวดคอ ปวดศีรษะ โดยเฉพาะช่วงเวลาตื่นนอน
ต้นคอแข็งเกร็ง ขยับไม่ได้ หันคอไม่ได้ และในบางครั้งศีรษะเบี้ยวไปข้างหนึ่งข้างใด
หรืออาจมีอาการปวดร้าวลงที่แขนหรือสะบักอีกด้วย
อาการปวดคอจากการเกร็งของกล้ามเนื้อตรงบริเวณต้นคอ ที่เกิดขึ้นในขณะตื่นนอนนี้เรียกว่า การตกหมอน ซึ่งปัจจัยที่ทำให้เกิดดังนี้
1. นอนไม่หลับ โดยเฉพาะการนอนหลับไม่สนิท นักวิทยาศาสตร์พบว่า ตลอดคืนที่เรานอนหลับ
เราจะผ่านระยะนอนหลับสนิทที่ไม่ได้ฝัน
ระยะที่นอนหลับสนิทเป็นระยะที่ร่างกายได้พักผ่อนอย่างแท้จริง หลอดเลือดจะคลายตัวและสมองได้จัดความคิดและสิ่งที่เรียนรู้ในตอนกลางวันให้เป็นระบบ
กล้ามเนื้อคลายตึง ถ้าหากผู้ใดนอนหลับไม่สนิท หรือมีภาวะฝันถูกปลุกให้ตื่นหลายคืนติดต่อกัน
ผู้นั้นอาจจะมีอาการคลุ้งคลั่งได้ ดังนั้น การที่นอนหลับไม่สนิทจะเกิดความเครียดอย่างหนัก
กล้ามเนื้อคอตึงมาก ทำให้ปวดคอได้
2. เป่าพัดลมไปยังบริเวณศีรษะและต้นคอ ขณะนอนหลับนั้น ร่างกายจะขาดความสมดุลในการปรับตัวต่อการกระตุ้นจากภายนอก
เมื่อศีรษะและต้นคอโดนพัดลมเป่า หลอดเลือดบริเวณผิวหนัง และกล้ามเนื้อที่ถูกลมเป่าจะหดตัวเพราะเย็นลง
แต่ว่าหลอดเลือดที่บริเวณอื่นของร่างกายขยายตัว เพื่อที่จะคลายความร้อนออกจากร่างกาย
จึงทำให้เราอาจเกิดอาการขนลุก กล้ามเนื้อคอหดตัวอย่างกะทันหัน ทำให้ต้นคอแข็งเกร็งได้
3. ลักษณะหมอนที่เราใช้หนุน ในการนอนตะแคง ใช้หมอนที่มีลักษณะค่อนข้างสูงเท่าความกว้างของบ่ารวมทั้งแน่นไม่ยุบง่าย
ส่วนการนอนหงายควรใช้หมอนที่ต่ำหรือหนุนด้านหลังต้นคอเพื่อรักษาส่วนเว้าของกระดูกเอาไว้
ส่วนการนอนคว่ำควรที่จะใช้หมอนใหญ่สอดลงมาถึงทรวงอก เพื่อไม่ให้ศีรษะแหงนไปทางข้างหลังมากเกินไป
ซึ่งการเปลี่ยนท่านอน จากหมอนที่สูงในท่านอนตะแคงมาเป็นท่านอนหงาย อาจทำให้คอกระตุกอย่างกะทันหันได้
4. ท่านอนหรืออิริยาบถที่ใช้ในการนอนไม่เหมาะสม เช่น การนั่งสัปหงก กล้ามเนื้อด้านตรงข้ามจะมีการหดตัวทันที
เพื่อกระตุกศีรษะให้ตั้งตรง เป็นปฎิกิริยาตอบสนองแบบฉับพลันในสภาวะที่ยังนอนหลับไม่สนิท
ทำให้กล้ามเนื้อคอจึงมีโอกาสที่จะฉีกขาดและเกร็งตัวขึ้น ซึ่งเป็นการที่ป้องกันตัวเพื่อหลีกเลี่ยงการใช้กล้ามเนื้อบริเวณนั้นอีก
หลักการดูแลตนเองเมื่อมีอาการตกหมอน
วิธีการรักษาอาการตกหมอนจำเป็นต้องปรับสภาพของร่างกายให้เข้าสู่ภาวะสมดุล
โดยเริ่มจากการนอนหลับให้เพียงพอ หลีกเลี่ยงการถูกพัดลม
หรือลมของเครื่องปรับอากาศเป่าโดยตรงมาที่ส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกาย นอนหงายโดยการเอาผ้าขนหนูม้วนเป็นแท่งยาวสอดที่ด้านหลังต้นคอไว้
หมุนคอไปมาในท่านอนหงาย เพื่อให้กล้ามเนื้อคลายออก หรืออาจจะต้องสวมใส่ปลอกคอในขณะทำงาน
เพื่อให้กล้ามเนื้อมีโอกาสพักและซ่อมแซมตัวเอง ควรที่จะหลีกเลี่ยงการกินยาคลายกล้ามเนื้อ
นอนพักอยู่ที่บ้าน และไม่ควรที่จะขืนศีรษะให้กลับเข้าตำแหน่งเดิม
โดยผู้หวังดีที่รู้เท่าไม่ถึงการณ์ หรือผู้ที่ไม่ใช่แพทย์ ซึ่งอาจทำให้มีอาการตกหมอนมากขึ้น
และอาจกระทบกระเทือนถูกรากประสาทได้
